Meditasyon Nedir? (Tanımı, Tarihçesi, Türleri ve Stilleri)

Meditasyon kendini keşfetme, kişisel büyüme ve ruhsal gelişim için güçlü bir araç olarak hizmet eder. İç huzura, zihin berraklığına ve şimdiki anla bağlantıya giden bir yol sunar. İster yeni başlayan meraklı biri olun ister mevcut pratiğinizi derinleştirmek isteyin, meditasyon hakkında daha fazla bilgi edinmek - tarihi, amacı, gelenekleri, stilleri ve özellikleri - tam potansiyelini kullanmanız için sizi güçlendirebilir.

Meditasyon Nedir?

"Meditasyon" kelimesinin kökleri Latince ("meditatio") ve Eski Fransızca'ya ("meditacioun") dayanır ve "düşünmek, tefekkür etmek, tasarlamak, kafa yormak" anlamına gelir. Meditasyon uygulaması, Hindistan'da M.Ö. 1500'lere kadar uzanan eski yogik Dhyana uygulamasından kaynaklanmıştır. Meditasyon, zihinsel berraklık, duygusal sakinlik, artan farkındalık ve ruhsal aydınlanma durumuna ulaşmak için kişinin zihnini belirli bir nesneye, düşünceye veya faaliyete odaklamasını içeren zihinsel bir egzersizdir. Çeşitli kültürlerin ve dinlerin binlerce yıldır benimsediği, zaman içinde farklı geleneklerin ve tekniklerin ortaya çıktığı bir uygulamadır.

"Meditasyon" terimi, her biri zihinsel eğitim ve değişen bilinç durumlarına benzersiz yaklaşımlar sunan birçok uygulamanın bir arada bulunduğu bir şemsiye görevi görür. Modern kültürde, bu terim genellikle net sınırlar olmaksızın dikkat, sakinlik veya şefkati artırmayı amaçlayan uygulamaları kapsar.

Meditasyon sırasında genellikle rahat bir pozisyonda sessizce oturur, gözlerinizi kapatır ve dikkatinizi dağıtan düşünceleri bırakırken nefesiniz, bir mantra veya görsel bir nesne gibi tek bir nesneye odaklanırsınız. Bu uygulama zihninizi sakinleştirmenize, sıradan düşüncelerin ötesine geçmenize ve derin bir iç huzura ulaşmanıza yardımcı olur. Bu meditatif durum sizi Samadhi'ye, yani meditasyon nesnenizle birlik olma durumuna hazırlar.

Meditasyonun amacı

Meditasyonun gerçek amacı kişinin derin içsel Benliği ile bağlantı kurmaktır. Bu derin içsel Benlik, zihin, akıl, ego ve Chitta'dan (anılar ve izlenimler deposu) oluşan içsel fakültenin faaliyetlerine tanıklık eden değişmeyen saf bilinç olarak tanımlanır.

Meditasyon süreci, nesnel dünyanın dış aleminin ötesine geçerek içsel gücün iç alemine geçmeyi ve sonunda derin içsel Benliğe ulaşmayı amaçlar. Bu derin içsel Benlikle bağlantı kurarak kişinin içsel huzur ve mutluluğu deneyimleyebileceğine, bunun da birikmiş streslerin ortadan kalkmasına ve sağlığın genel olarak iyileşmesine yol açacağına inanılmaktadır.

Patanjali'nin Yoga Sutraları, etik kurallar, duyusal geri çekilme, konsantrasyon ve meditasyon uygulamaları yoluyla derin iç Benlik ile bu bağlantı durumuna götüren sekiz kollu bir yolun ana hatlarını çizer. Bu sekiz kollu yol, bireyleri kendini gerçekleştirme ve ruhani aydınlanmaya doğru yönlendiren yapılandırılmış ve sistematik bir yaklaşımdır.

Meditasyonun tarihçesi

Antik meditasyon uygulaması binlerce yıl öncesine dayanan büyüleyici bir geçmişe sahiptir. Meditasyondan en erken bahsedenlerden biri, M.Ö. 1500'lerden kalma Hindistan'ın eski kutsal metinleri olan Vedalar'a kadar izlenebilir. Bu temel yogik metinlerde meditasyon, ilahi olanla bağlantı kurmanın ve ruhsal aydınlanmaya ulaşmanın bir yolu olarak tanımlanmaktadır.

M.Ö. 6. yüzyılda Buda'nın öğretileri meditasyonu Budizm'de merkezi bir uygulama haline getirmiştir. Buda'nın kendisinin de uzun yıllar yogi ustalarıyla çalıştıktan sonra Bodhi ağacının altında meditasyon yaparak aydınlanmaya ulaştığı söylenir.

MS 8. yüzyılda, Hintli bilge Patanjali Yoga Sutralarında meditasyon uygulamasını kodlamış, meditasyon yoluyla zihinsel ve ruhsal disipline ulaşmak için sistematik bir yaklaşımın ana hatlarını çizmiştir.

Zamanla meditasyon teknikleri, İpek Yolu üzerindeki Hintli ve Çinli tüccarlar sayesinde dünyayı dolaştı. Sonunda Orta Doğu ve Avrupa'ya ulaştılar. 20. yüzyılda meditasyon Batı'da stresi azaltmanın ve genel refahı artırmanın bir yolu olarak popüler hale geldi. Bilim insanları ve araştırmacılar o zamandan beri meditasyonu kapsamlı bir şekilde inceleyerek düzenli uygulamayla bağlantılı birçok fiziksel ve zihinsel sağlık yararını ortaya çıkardılar.

Meditasyon gelenekleri

Meditasyon, tarih boyunca geliştirilen çeşitli gelenekler ve tekniklerle kültürel ve dini sınırları aşan bir uygulamadır. Belirli teknikler ruhani ve dini uygulamalar bağlamında yaratılmış olsa da, çoğu meditasyon türüne, inançları veya geçmişleri ne olursa olsun herkese fayda sağlayabilecek seküler bir uygulama veya beyniniz için bir egzersiz olarak yaklaşılabilir.

Yoga Patanjali'nin sekiz katlı yolunun yedinci uzvu olarak meditasyonu içerir. Dhyana, zihinsel düşüncelerin dalgalanmalarının Moksha'ya veya kurtuluşa hazırlanmak için durgun ve berrak hale geldiği derin bir sürekli konsantrasyon ve odaklanma halidir.

Jainizm ruhu özgürleştirmeyi amaçlayan bir meditasyon biçimi olan Samayika'yı uygular. Evrensel dostluk ve mevcut olmanın önemi üzerine düşünmeyi içerir.

Budizm   Vipassana  (içgörü) ve Samatha (sükunet) dahil olmak üzere meditasyon tekniklerinin zengin bir dokusunu sunar ve uygulayıcıları nirvana veya aydınlanmaya doğru yönlendirir.

Sikhism lütuf ve amaç dolu bir yaşam sürmenin yolu olarak Tanrı'nın ismi üzerinde meditasyon yapmanın öneminden bahseder.

Taoizm Tao olarak bilinen evrenin temel doğasıyla uyum sağlamanın bir yolu olarak meditasyonu teşvik eder.

Sufi mistikler, ruhsal bağlantılarını derinleştirmek ve iç huzura ulaşmak için Zikir (Allah'ı anma) ve Murakabe (derin tefekkür) gibi teknikleri kullanırlar.

İbrahimi dinlerde bile meditasyon uygulamaları mevcuttur. Hıristiyanlıkta, tefekkür duası ve Lectio Divina, inananları Tanrı ile daha yakın bir ilişki için Kutsal Yazılar üzerinde meditasyon yapmaya teşvik eder.

Yahudilik, ilahi olanla kişisel bir bağlantıyı teşvik eden bir tür ruhani meditasyon olan hitbodedut'u uygular. İslam, kalbi arındırmak için Tanrı'nın isimlerini ve sıfatlarını okumayı içeren Namaz'da meditatif bir boyut içerir.

Meditasyon Tarzları

Meditasyon, zihnimizin ve ruhumuzun içsel işleyişini keşfetmek için çeşitli yollar sunan çok yönlü bir uygulamadır. Bu meditasyon türleri farklı ihtiyaçlara ve tercihlere hitap ederek uygulayıcıların farkındalık ve aydınlanma yolculuklarına uygun bir yöntem bulmalarına olanak tanır.

Sınıflandırmalar meditasyon yöntemlerini genel olarak odaklanmış (konsantre) ve açık izleme (farkındalık) uygulamaları olarak kategorize eder. Odaklanmış teknikler nefes veya mantralar gibi belirli nesneler üzerinde yoğun konsantrasyonu içerir. Öte yandan, açık izleme, tüm zihinsel olayları herhangi bir yargılama veya bağlanma olmaksızın gözlemlemeyi içerir.

Dahası, çeşitli tipolojiler meditasyon yaklaşımlarını doğalarına göre sınıflandırmaktadır - konsantre (odaklanmış dikkat), üretici (şefkat gibi nitelikler geliştirme), alıcı (açık izleme) ve yansıtıcı (tefekkür). Bu sınıflandırmalar, bireylerin ruhsal veya kişisel gelişim yolculuklarında farklı sonuçlar elde etmeyi amaçlayan meditatif uygulamaların zengin dokusunu yansıtmaktadır.

Bu çeşitli meditasyon biçimlerini keşfederek, bireyler iç huzur ve ruhsal gelişim yollarıyla uyumlu bir uygulama keşfedebilirler.

Konsantrasyon: Odaklanmış Dikkat Meditasyonu

Odaklanmış dikkat meditasyonu, zihninizi nefesiniz veya belirli bir nesne gibi tek bir referans noktasına sabitlemeyi içerir. Bu teknik zihninizi eğitmenize, konsantrasyonunuzu artırmanıza, dikkat dağıtıcı unsurları azaltmanıza ve kademeli olarak derin bir huzur ve odaklanma durumuna ulaşmanıza yardımcı olur. Hem yeni başlayanlar hem de deneyimli uygulayıcılar için değerli bir araçtır.

Gözlem: Açık İzleme Meditasyonu

Açık izleme meditasyonu, deneyimlerinizin yönlerini tepki vermeden veya bağlanmadan gözlemlemeyi içerir. Bu uygulama, iç ve dış deneyimlerinizin tarafsız bir gözlemcisi olma becerinizi geliştirerek zihninizdeki netliği ve istikrarı artırır.

Farkındalık: Sürekli Farkındalık Uygulaması

Sürekli farkındalık meditasyonu, gününüzün her anında yüksek bir farkındalık ve mevcudiyet hali geliştirmeyi amaçlar. Düşüncelerinize, duygularınıza ve hislerinize onlara kapılmadan dikkat etmeyi içerir ve daha huzurlu ve tatmin edici bir varoluşa yol açar.

Üretken: Sevgi Dolu Nezaket ve Merhamet

Üretken meditasyon sevgi, nezaket, şefkat ve empati gibi olumlu zihin durumlarını geliştirmeye odaklanır. Metta (sevgi dolu nezaket meditasyonu) gibi uygulamalar, kişinin kendisine ve başkalarına iyi dileklerini iletmesini, bağlantı ve iyi niyet duygusunu geliştirmesini içerir.

Yansıtıcı: Sistematik Araştırma, Tefekkür

Yansıtıcı meditasyon derin tefekkürü ve belirli temaların, soruların veya kavramların sistematik bir şekilde araştırılmasını içerir. Bu uygulama, kendinizi ve etrafınızdaki dünyayı daha derinlemesine anlamanızı ve içgörü kazanmanızı sağlayabilir.

Budizm'de Samatha ve Vipassana Pratikleri

Budizm iki temel meditasyon uygulaması sunar: Samatha (sakin durma) ve Vipassana (içgörü). Samatha zihni sakinleştirmeye ve konsantrasyonu geliştirmeye odaklanır ve gerçekliğin doğasına dair derin bir içgörü sağlayan Vipassana için bir temel oluşturur. Bu farkındalık uygulamaları birlikte daha derin bir anlayışa ve aydınlanma deneyimine yol açar.

Mantra Meditasyonu

Mantra meditasyonu, mantra olarak bilinen kutsal hecelerin, kelimelerin veya cümlelerin tekrarlanmasını içerir. Mantraların ruhani bir önemi vardır ve zihin üzerinde sakinleştirici ve dönüştürücü bir etkisi olduğuna inanılır. Mantranın sesine odaklanarak, zihninizde sessizce tekrarlayarak veya yüksek sesle söyleyerek, düşüncelerinizin gevezeliğini ve dikkatinizi dağıtan şeyleri susturabilirsiniz.

Hareket meditasyonu

Hareket meditasyonu, yürüme meditasyonu, yoga, tai chi veya qigong gibi fiziksel hareketleri pratiğinize dahil eder. Bu tarz, farkındalığın faydalarını fiziksel aktivite ile birleştirerek hareket halindeyken bir varlık ve farkındalık hissi geliştirmenize olanak tanır. Örneğin, yürüyüş meditasyonu, her adıma ve vücudunuzdaki hislere dikkat ederek yavaş ve kasıtlı bir şekilde yürümeyi içerir. Benzer şekilde yoga da nefes çalışması, fiziksel duruşlar, farkındalık ve meditasyonu birleştirerek rahatlama, esneklik ve genel esenliği teşvik eder.

Meditasyonun Özellikleri

Meditasyon uygulamaları teknikler ve yaklaşımlar açısından farklılık gösterse de, hepsi uygulamanın özünü tanımlayan ortak özellikleri paylaşır. Bu unsurları tercihlerinize ve seçtiğiniz meditasyon tekniğine göre birleştirerek, ruhsal farkındalığınızı besleyen, fiziksel sağlığınızı iyileştiren ve genel yaşam kalitenizi artıran bir uygulama oluşturabilirsiniz.

Bireysel Uygulama

Meditasyon yaptığınızda, pratiğinizi tercihlerinize ve hedeflerinize uyacak şekilde özelleştirme özgürlüğüne sahip olursunuz. Bu kişiselleştirme çeşitli deneyimlere yol açar. Gözlerinizi kapalı veya açık tutmayı seçmeniz, bedensel durgunluğu veya hareketi tercih etmeniz, belirli bir duruş seçmeniz ve destekleyici yardımcılar kullanmanız gibi birkaç temel unsur meditasyon deneyiminizi etkiler.

Gözler Kapalı veya Açık

Gözleriniz kapalı mı yoksa açık mı meditasyon yapacağınıza karar vermek, kullandığınız tekniğe ve sizin için neyin rahat hissettirdiğine bağlıdır. Gözlerinizi kapatmak, dış dünyadan gelen dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirmeye yardımcı olarak içe odaklanmanızı ve daha iyi konsantre olmanızı sağlayabilir.

Zen Budizmi gibi bazı gelenekler, sabit bir noktaya veya nesneye yumuşak bir şekilde odaklanarak hafifçe açık gözlerle meditasyon yapmayı önerir. Bu yaklaşım, meditatif bir durumdayken uyanık kalmanıza ve çevrenize bağlı kalmanıza yardımcı olur.

Bedensel Dinginlik ve Hareket

Meditasyon akla genellikle tam bir durgunluk görüntüsü getirse de, hareket de içerebilir. Çigong, Tai Chi ve yürüyüş meditasyonu gibi uygulamalar, dikkatli hareketleri nefes farkındalığı ve belirli nefes kalıplarıyla birleştirir. Bu teknikler vücudunuzdaki enerji (Qi veya prana) akışını artırarak fiziksel ve zihinsel dengeyi destekler. Öte yandan, dinginlik odaklı uygulamalar, dış dikkat dağıtıcı unsurları ve bedensel hareketleri en aza indirerek derin rahatlama, konsantrasyon ve iç huzuru geliştirir.

Meditasyonda Duruş

Meditasyon sırasında seçtiğiniz duruş, odaklanmış ve rahat kalmak için çok önemlidir. Bağdaş kurarak oturabilir yerde, ayaklarınız düz olacak şekilde bir sandalyede, uzanabilir veya hatta ayakta durabilirsiniz. Önemli olan, sizi uyanık tutacak ve kolay nefes almanızı sağlayacak düz bir omurgaya sahip olmanızı sağlayacak bir duruş bulmaktır.

Yardımların Desteklenmesi

Birçok uygulayıcı meditasyon uygulamalarını zenginleştirmek için destekleyici yardımcılar kullanır. Minderler veya banklar rahatlık sağlayabilir ve oturarak meditasyon sırasında doğru duruşu korumanıza yardımcı olabilir. Dua boncukları bazı geleneklerde mantraları veya duaları saymak için kullanılır ve konsantrasyona yardımcı olur. Ayrıca tütsü, çan ve sakinleştirici müzik huzurlu bir atmosfer yaratabilir. Uygulamalar ve rehberli sesli meditasyonlar rehberlik arayanlar için yapılandırılmış destek sunar.

Yaygın Yanlış Anlamalar

Bireyleri bunu denemekten veya düzenli bir meditasyon pratiği yapmaktan caydırabilecek birkaç yaygın yanlış anlama vardır. Bu yaygın yanlış anlamaları anlayarak, denemek için kendinize daha fazla güvenebilir ve motive olabilirsiniz.

Zihni Boşaltmayı Gerektirir

Yaygın bir yanlış anlama, meditasyonun zihnin tamamen boşaltılmasını veya tamamen düşüncesiz bir duruma ulaşmayı gerektirdiğidir. Amaç farkındalık ve mevcudiyet geliştirmek, düşünceleri ve duyguları kabul ederken odağı derin nefesler veya bir mantra gibi konsantrasyon noktasına nazikçe geri yönlendirmektir.

Sadece Dindar veya Ruhani Kişiler için

Meditasyon birçok ruhani geleneğin temel bir parçasını oluştursa da, meditasyonun stresin azalması, konsantrasyonun artması ve refahın artması gibi faydaları evrenseldir ve bilimsel araştırmalarla desteklenmektedir. Meditasyon genellikle herhangi bir dini veya ruhani çağrışım olmaksızın psikolojik ve fizyolojik faydalarına odaklanarak tamamen seküler bir şekilde uygulanmaktadır.

İhtiyaçlar Günlük Bağlılık Saatleri

Her gün meditasyona saatler ayırmanız gerektiğini düşünebilirsiniz, ancak sadece 10-20 dakika bile büyük bir fark yaratabilir. Tutarlılık süreden daha önemlidir, bu nedenle kısa meditasyon seanslarını günlük rutininize sığdırmak gerçekten etkili olabilir.

Anında Sonuçlar ve Kademeli İlerleme

Birçok kişi meditasyona anında, dönüştürücü etkiler beklentisiyle yaklaşır. Bazı kişiler uygulamaya başladıktan kısa bir süre sonra stres seviyelerinde veya ruh hallerinde kayda değer değişiklikler yaşayabilirken, meditasyon genellikle en derin faydalarını zaman içinde sağlar.

Düzenli ve sürekli uygulama, daha derin bir huzur duygusu geliştirmeye, öz farkındalığı artırmaya ve duygusal dayanıklılığı geliştirmeye yardımcı olur. Bu nedenle, uygulayıcıların beklentilerini yumuşatmaları ve meditasyonu hayatın zorlukları için hızlı bir çözümden ziyade kademeli bir büyüme süreci olarak görmeleri gerekir.

Duruşta Esneklik

Geleneksel meditasyon genellikle belirli oturuş pozisyonlarını vurgulasa da, kendi esnekliğinizin ve rahatlığınızın önemini kabul etmek çok önemlidir. Rahatsızlığa neden olan duruşlara sıkı sıkıya bağlı kalmak meditasyon sürecinden uzaklaştırabilir ve deneyimi engelleyebilir. Kişinin bedeni ve meditasyon pratiği için neyin en iyi olduğunu keşfetmek için çeşitli pozisyonları denemek faydalıdır.

Örneğin, yerde oturmak rahatsızlık veriyorsa, bir sandalyede oturmak veya uzanarak meditasyon yapmak daha yapıcı ve keyifli bir deneyim sağlayabilir. Temel amaç, bedenin dikkat dağıtıcı bir unsur haline gelmemesini sağlamak, bunun yerine odaklanmış, dingin bir zihni desteklemektir.

Stres Azaltmanın Ötesinde

Meditasyon, stresi azaltma becerisiyle yaygın olarak bilinse de, faydaları bunun çok ötesine uzanmaktadır. Düzenli meditasyon hafıza, dikkat ve yaratıcılık gibi bilişsel işlevleri geliştirebilir. Meditasyonun olumlu psikofiziksel etkileri yaygın olarak bilinmekle birlikte, uygun tekniğin ihmal edilmesi zaman zaman artan kaygı veya odaklanma bozukluğu gibi olumsuz etkilere yol açabilir.

Ayrıca empati, dayanıklılık ve duygusal düzenlemeyi geliştirerek ruh sağlığını destekler, kişinin kendi içinde ve başkalarıyla ilişkilerinde daha fazla uyum duygusunu teşvik eder. Ayrıca meditasyon, daha derin felsefi veya manevi soruları keşfetmek için bir geçit olabilir, kişinin amaç duygusunu ve daha geniş evrenle bağlantısını zenginleştirir.

Özel Bir Devlete Ulaşmayı Amaçlıyor

Meditasyonla ilgili yaygın bir yanlış anlama, meditasyonun nihai amacının aydınlanma veya derin bir mistik deneyim gibi belirli bir duruma ulaşmak olduğudur. Meditasyonun özü, şimdiki anın dikkatli bir farkındalığını geliştirmekte yatar - burada ve şimdi ile tamamen meşgul olmak, kişinin düşüncelerini ve duygularını yargılamadan gözlemlemek.

Karmaşık Bir Durum

Birçok kişi meditasyonun özel bilgi, eğitim ve hatta yol gösterecek bir guru gerektirdiğine inanarak meditasyonu denemekten çekinir. Bu algı, meditasyonun deneyimsiz kişiler için erişilemez veya ürkütücü görünmesine neden olabilir. Gerçekte, meditasyonun temelleri oldukça basittir ve geçmişi veya deneyimi ne olursa olsun herkes tarafından uygulanabilir.

Uygulamalar, çevrimiçi eğitimler ve topluluk sınıfları dahil olmak üzere çok sayıda kaynak, yeni başlayanların meditasyon yolculuklarına başlamaları için basit, adım adım talimatlar sunar. Her gün sadece birkaç dakikalık farkındalık veya odaklanmış nefes alma ile başlamanın basitliği, meditasyonun derin faydalarına kapı açabilir.

Başlamak için Sakin Olmalısınız

Meditasyona başlamak için kişinin doğal olarak sakin olması veya mükemmel dinginlikte bir ortam bulması gerektiği inancı yaygın ve yanıltıcıdır. Birçok kişi başarılı bir şekilde meditasyon yapmak için zaten huzur içinde olmaları gerektiğini düşünür, ancak durum böyle değildir. Meditasyon, zaten huzurlu olanlar için ayrılmış bir uygulama değil, sakinliği geliştirmeyi amaçlayan güçlü bir araçtır.

Özellikle çalkantılı olduğu zamanlarda zihne sükûnet getirmek için tasarlanmıştır. Kişi ister stres, ister tedirginlik, isterse de sadece meşgul bir zihin yaşıyor olsun, meditasyon sakin bir duruma ulaşmanın bir yolu olarak hizmet edebilir.

Aktif Zihinler İçin Uygun Değil

Yaygın bir yanlış kanı, meditasyonun aktif veya endişeli zihinlere sahip bireyler için uygun olmadığı, bir şekilde sürekli bir düşünce akışının kişiyi pratik yapmaktan alıkoyduğudur. Aksine, bir meditasyon programı özellikle zihinlerinin sık sık düşüncelerle yarıştığını veya bunaldığını fark edenler için faydalıdır.

Günlük uygulama, düşünceleri bağlanmaksızın gözlemlemek ve zihinsel aktiviteyi kademeli olarak yönetmeyi öğrenmek için teknikler sunar. Bu, özellikle kaygı veya sürekli zihinsel gevezelikle mücadele eden bireyler için özgürleştirici olabilir ve onlara daha huzurlu ve odaklanmış bir zihin durumu oluşturmak için araçlar sağlar.

Son düşünceler

Meditasyonun tarihini, amacını, geleneklerini, stillerini ve özelliklerini anlayarak, günlük yaşamınız üzerinde yaratabileceği derin etkiyi takdir edebilirsiniz. Meditasyon sadece bir uygulama değildir; bizi daha fazla öz farkındalığa, iç huzura ve ruhsal gelişime götürebilecek bir yaşam biçimidir. Meditasyonun olumlu etkileri uyku kalitenizi artırmaktan stresi azaltmaya, genel sağlığınızı iyileştirmeye, odaklanmanızı ve üretkenliğinizi artırmaya kadar hem zihin hem de beden için çok sayıda fayda sunar.

Yolculuğunuza başlarken, meditasyon yapmanın doğru ya da yanlış bir yolu olmadığını unutmayın. İster farkındalık, ister sevgi dolu nezaket, ister transandantal meditasyon veya başka bir teknik uygulamayı seçin.