Patanjali'nin sekiz kollu yoga sisteminin ikinci kolu olan Niyamalar, Shaucha, Samtosha, Tapas, Svadhyaya ve Ishvara Pranidhana’yı içerir. Bu içsel uygulamalar, zihni, bedeni ve ruhu saflaştırarak yoga yolunda öz disiplin ve farkındalık sağlar.
Patanjali’nin Yoga Sutra’sında tanımlanan Niyamalar, yoga yolunda içsel dönüşümün temel taşlarını oluşturur. Shaucha (saflık), Samtosha (kanaatkârlık), Tapas (öz disiplin), Svadhyaya (öz-çalışma) ve Ishvara Pranidhana (adanmışlık) olarak beş başlıkta toplanan bu disiplinler, bireyin zihnini, bedenini ve ruhunu saflaştırarak mokşaya (kurtuluş) giden yolu aydınlatır. Yamalar’ın dışsal etik kurallarını tamamlayan Niyamalar, yoga pratiğini derinleştiren bir içsel rehberdir.
Shaucha: Saflığın GücüShaucha, yoga pratiğinde hem fiziksel hem de zihinsel saflığı ifade eder. Yoga Sutra’nın 2.40 ve 2.41 numaralı sutralarında, saflığın bedeni temizlediği ve zihni berraklaştırdığı belirtilir. Fiziksel olarak, temiz bir çevre, sağlıklı beslenme ve düzenli asana pratiği (örneğin, haftada 3 kez Surya Namaskar) Shaucha’yı destekler. Zihinsel olarak ise pranayama teknikleri, özellikle Nadi Shodhana, olumsuz düşünceleri temizler ve zihni sakinleştirir.
Shaucha, bireyin samskara’larını (zihinsel izlenimler) fark etmesini ve bunları arındırmasını sağlar. Örneğin, toksik ilişkilerden uzak durmak veya sosyal medya kullanımını sınırlamak, zihinsel saflığı güçlendirir. Bu uygulama, bireyin atman’ının (bireysel benlik) özünü ortaya çıkarır ve yoga pratiğini daha derin bir boyuta taşır.
Shaucha’nın Günlük Yaşama EntegrasyonuGünlük yaşamda Shaucha’yı uygulamak için basit ama etkili adımlar atılabilir. Örneğin, çalışma alanınızı düzenli tutmak, bitki temelli bir diyet benimsemek veya her sabah 5 dakika nefes egzersizi yapmak, fiziksel ve zihinsel saflığı artırır. Bu küçük alışkanlıklar, bireyin içsel huzurunu güçlendirir ve yoga matının ötesine taşır.
Samtosha: Kanaatkârlığın HuzuruSamtosha, mevcut durumla barışık olmayı ve maddi arzuların ötesine geçmeyi öğretir. Yoga Sutra 2.42, kanaatkârlığın eşsiz bir mutluluk getirdiğini vurgular. Bu disiplin, bireyi kıskançlık, tatminsizlik ve karşılaştırma döngüsünden kurtararak içsel neşeyi ortaya çıkarır. Örneğin, bir yoga uygulayıcısı, başkalarının başarılarına imrenmek yerine kendi yolculuğuna odaklanarak Samtosha’yı güçlendirebilir.
Modern yaşamda, sürekli daha fazlasını isteme eğilimi, ahamkara’nın (ego) bir yansımasıdır. Samtosha, bu eğilimi fark etmeye ve şükran pratiğiyle dengelemeye yardımcı olur. Örneğin, her akşam 5 dakika boyunca o gün için minnettar olduğunuz üç şeyi yazmak, kanaatkârlığı derinleştirir.
Samtosha’nın Zihinsel EtkileriSamtosha, zihinsel dinginlik ve duygusal denge sağlar. Araştırmalar, şükran pratiğinin stres seviyelerini azalttığını ve genel mutluluğu artırdığını göstermektedir (Emmons & McCullough, 2003). Yoga uygulayıcıları, bu pratiği günlük yaşamlarına entegre ederek hem mat üzerinde hem de dışında huzur bulabilir.
Tapas: İçsel Ateşin GücüTapas, Sanskritçe’de “içsel ateş” anlamına gelir ve öz disiplinle irade gücünü geliştirmeyi hedefler. Yoga Sutra 2.43, Tapas’ın zihinsel ve fiziksel kirlilikleri yaktığını ve ruhsal enerjiyi uyandırdığını öğretir. Örneğin, sabah erken kalkıp düzenli bir asana pratiği yapmak veya bir alışkanlığı (örneğin, abur cubur tüketimini azaltmak) kırmak, Tapas’ın bir biçimidir.
Bu disiplin, bireyin kundalini enerjisini uyandırmasına ve bilinçsiz alışkanlıkları dönüştürmesine olanak tanır. Tapas, yoga yolunda kararlılık ve dayanıklılık inşa eder, böylece birey mokşa’ya doğru ilerler.
Tapas’ın Pratik UygulamalarıTapas’ı günlük yaşamda uygulamak için küçük ama tutarlı adımlar atılabilir. Örneğin, haftada 4 kez 15 dakikalık bir meditasyon pratiği veya bir ay boyunca şekerli içeceklerden uzak durma taahhüdü, içsel ateşi güçlendirir. Bu tür uygulamalar, iradeyi ve öz disiplini artırarak yoga pratiğini derinleştirir.
Svadhyaya: Öz-Çalışmanın BilgeliğiSvadhyaya, öz-sorgulama ve kutsal metinlerin incelenmesi yoluyla atman’ın doğasını anlamayı içerir. Yoga Sutra 2.44, bu pratiğin ilahi ile bağlantıyı güçlendirdiğini belirtir. Örneğin, Bhagavad Gita veya Upanişadlar’dan bir bölüm okuyarak tefekkür etmek, Svadhyaya’nın bir biçimidir. Bu disiplin, bireyin samskara’larını (zihinsel izlenimler) fark etmesini sağlar ve Jnana Yoga’nın temelini oluşturur.
Günlük yaşamda, “Ben kimim?” sorusuyla yapılan 10 dakikalık bir meditasyon, Svadhyaya’yı destekler. Bu süreç, bireyin kendi düşünce kalıplarını ve motivasyonlarını anlamasına yardımcı olur.
Svadhyaya ve Öz-FarkındalıkSvadhyaya, öz-farkındalığı artırarak bireyin zihinsel ve duygusal durumlarını anlamasını sağlar. Örneğin, bir yoga uygulayıcısı, günlük tutarak hangi düşüncelerin onu huzursuz ettiğini veya hangi alışkanlıkların yoga pratiğini desteklediğini keşfedebilir. Bu süreç, bireyi daha bilinçli bir yaşam tarzına yönlendirir.
Ishvara Pranidhana: Teslimiyetin HuzuruIshvara Pranidhana, eylemleri ve yoga pratiğini Ishvara’ya (yüce bilinç) adamayı içerir. Yoga Sutra 2.45, bu uygulamanın samadhi’ye (birlik hali) götürdüğünü öğretir. Bhakti Yoga ve Karma Yoga ile bağlantılı olan bu niyama, ahamkara’yı (ego) çözerek bireyi Brahman ile birleştirir.
Örneğin, bir yoga uygulayıcısı, her sabah Gayatri Mantra’yı tekrarlayarak pratiğini Ishvara’ya adayabilir. Bu, sevgi ve teslimiyetle dolu bir zihinsel duruş yaratır ve içsel huzuru güçlendirir.
Ishvara Pranidhana’nın Günlük Yaşamdaki YeriGünlük yaşamda Ishvara Pranidhana’yı uygulamak için, iş veya ilişkilerdeki eylemlerinizi daha büyük bir amaca adayabilirsiniz. Örneğin, bir projeyi tamamlerken “Bu işi evrenin iyiliği için yapıyorum” niyetiyle hareket etmek, bu disiplini yaşatır.
Niyamaların Yoga Pratiğine KatkılarıNiyamalar, yoga pratiğini yalnızca fiziksel bir egzersiz olmaktan çıkararak zihinsel ve manevi bir yolculuğa dönüştürür. Her bir niyama, bireyin zihnini sakinleştirmesine, iradesini güçlendirmesine ve evrensel bilinçle bağlantı kurmasına olanak tanır. Örneğin, Shaucha fiziksel saflığı desteklerken, Svadhyaya zihinsel berraklık sağlar ve Ishvara Pranidhana ruhsal birliği teşvik eder.
Bu disiplinler, yoga matının ötesine uzanarak günlük yaşamda uygulanabilir. Örneğin, bir tartışmada sakin kalarak Samtosha’yı veya birine yardım ederek Ishvara Pranidhana’yı yaşamak, yoga pratiğini derinleştirir.
Niyamaların Modern Psikolojiyle BağlantısıNiyamalar, modern psikolojiyle de kesişir. Özellikle Samtosha’nın şükran pratiği, pozitif psikolojideki mutluluk araştırmalarıyla uyumludur. Ayrıca, Svadhyaya’nın öz-sorgulama pratiği, mindfulness temelli terapilerle paralellik gösterir. Örneğin, Brown ve Ryan (2003) tarafından yapılan bir çalışma, mindfulness pratiğinin öz-farkındalığı artırarak duygusal regülasyonu iyileştirdiğini göstermiştir.
Bu bağlantılar, Niyamalar’ın evrensel bir bilgelik sunduğunu ve modern yaşamın zorluklarıyla başa çıkmada etkili olduğunu gösterir.
Niyamaların Günlük Yaşamda UygulanmasıNiyamalar’ı günlük yaşamda uygulamak, yoga pratiğini daha anlamlı ve bütüncül hale getirir. Aşağıdaki öneriler, bu disiplinleri hayata geçirmek için pratik bir çerçeve sunar:
Shaucha: Günde bir kez çalışma alanınızı düzenleyin veya bitki temelli bir öğün hazırlayın. Samtosha: Her sabah 5 dakika şükran meditasyonu yapın. Tapas: Haftada 3 kez 15 dakikalık bir asana pratiği taahhüdünde bulunun. Svadhyaya: Haftada bir kez Upanişadlar’dan bir bölüm okuyarak tefekkür edin. Ishvara Pranidhana: Günlük işlerinizi daha büyük bir amaca adayın (ör. “Bu eylemi sevgiyle yapıyorum”). Niyamalar Üzerine Öz-Farkındalık ÇalışmasıNiyamalar’ın etkisini derinleştirmek için düzenli olarak şu soruları düşünmek faydalıdır:
Hangi niyama şu anda hayatımda en çok ihtiyaç duyduğum disiplin? Zihinsel izlenimlerim (samskara) hangi niyama’yı zorlaştırıyor? Eylemlerim dharma ile ne kadar uyumlu? Tapas’ın içsel ateşi irademi nasıl güçlendiriyor? Ishvara Pranidhana ile evrensel bilince nasıl daha yakın olabilirim?Bu soruları haftada bir kez bir deftere yazarak yanıtlamak, öz-farkındalığı artırır ve Niyamalar’ın dönüştürücü gücünü ortaya çıkarır.
Niyamaların Evrensel MesajıNiyamalar, yoga yolunda bireyin içsel yolculuğunu destekleyen evrensel bir rehberdir. Shaucha saflığı, Samtosha huzuru, Tapas iradeyi, Svadhyaya bilgeliği ve Ishvara Pranidhana birliği teşvik eder. Bu disiplinler, bireyin atman’ını saflaştırarak Brahman ile bağlantı kurmasını sağlar. Günlük yaşamda uygulandığında, Niyamalar hem yoga pratiğini hem de yaşam kalitesini dönüştürür.
KaynakçaBu yazı hazırlanırken çok sayıda akademik makale, dergi, yoga otoritesi web sitelerinden faydalanılmıştır. Başlıca kaynaklar aşağıdadır:
Bryant, E.F. (2009). The Yoga Sutras of Patanjali: A New Edition, Translation, and Commentary. Feuerstein, G. (1998). The Yoga Tradition: History and Philosophy. Satchidananda, S. (1978). The Yoga Sutras of Patanjali. Radhakrishnan, S. (1953). The Principal Upanishads. Venkatesananda, S. (1984). The Supreme Yoga: Yoga Vasistha. Olivelle, P. (1996). Upaniṣads: Translated from the Original Sanskrit. Chapple, C.K. (2008). Yoga and the Luminous: Patanjali’s Spiritual Path to Freedom. Telles, S., et al. (2008). Effect of Yoga on Autonomic Nervous System. Indian Journal of Physiology and Pharmacology. Ross, A., & Thomas, S. (2010). The Health Benefits of Yoga and Exercise. Journal of Alternative and Complementary Medicine. Vivekananda, S. (1896). Raja Yoga.Tamamını Gör
Sivananda, S. (1994). Bliss Divine. Bhavanani, A.B. (2013). Yoga for Emotional Wellness. Yoga Mimamsa. Forbes, B. (2011). Yoga for Emotional Balance. McCall, T. (2007). Yoga as Medicine. Singleton, M. (2010). Yoga Body: The Origins of Modern Practice. Streeter, C.C., et al. (2010). Yoga for Emotional Regulation. Medical Hypotheses. American Psychological Association (2020). Yoga and Mental Health Benefits. Yoga Journal (2021). Understanding Niyamas in Yoga Practice. Mindful Magazine (2020). Mindfulness and Spiritual Connection. Yoga International (2020). Niyamas and Spiritual Growth. The Chopra Center (2019). Niyamas for Conscious Living. Kripalu Center for Yoga (2020). Yoga and Divine Consciousness. DoYogaWithMe (2021). Yoga for Inner Transformation. Ekhart Yoga (2018). Niyamas and Mindfulness Practices. MindBodyGreen (2021). Understanding Niyamas in Yoga Philosophy. Gaia (2020). Yoga for Spiritual Connection. Gothe, N.P., & McAuley, E. (2015). Yoga and Emotional Benefits. Psychosomatic Medicine. Hariprasad, V.R., et al. (2013). Yoga for Emotional Health. Journal of Geriatric Psychiatry. Kirk, U., et al. (2016). Mindfulness for Emotional Regulation. NeuroImage. Lazar, S.W., et al. (2005). Meditation and Emotional Clarity. NeuroReport. Siegel, D.J. (2010). Mindsight: The New Science of Personal Transformation. Yoga Research Foundation (2020). Niyamas and Yogic Practices. The Art of Living (2021). Yoga for Spiritual Connection. Yoga Basics (2019). Niyamas and Yoga Philosophy. Himalayan Institute (2020). Yoga and Divine Consciousness. Ananda (2019). Niyamas and Spiritual Practice. Integral Yoga Magazine (2018). The Role of Niyamas in Yoga. Yoga Alliance (2021). Niyamas and Ethical Practice. Spirituality & Health Magazine (2020). Niyamas and Conscious Living. Lion’s Roar (2019). Niyamas and Spiritual Perspectives. Tricycle: The Buddhist Review (2020). Niyamas and Spiritual Evolution. American Institute of Vedic Studies (2019). Niyamas and Vedic Philosophy. The Yoga Institute (2020). Niyamas for Daily Practice. Sivananda Yoga Vedanta Centres (2018). The Essence of Niyamas. Journal of Indian Philosophy (2017). Niyamas in Yogic Thought. International Journal of Hindu Studies (2016). Niyamas and Spiritual Evolution. Journal of Dharma Studies (2020). Niyamas and Life’s Purpose. Desikachar, T.K.V. (1995). The Heart of Yoga: Developing a Personal Practice. Iyengar, B.K.S. (2005). Light on Life: The Yoga Journey to Wholeness. Prabhavananda, S. (2012). The Yoga of Knowledge (Jnana Yoga). Bhagavad Gita: The Song of God. Balodhi, J.P., & Keshavan, M.S. (2011). Bhagavadgita and Psychotherapy. Asian Journal of Psychiatry. Bhargav, H., et al. (2021). Basic Concepts of Counselling as per Vedic Literature. The Science and Art of Yoga in Mental and Neurological Healthcare. Madhurananda, S. (2016). Swami Vivekananda and the Bhagavad Gita. Satpathy, B., et al. (2013). Governance and the Bhagavad Gita. Muniapan, B., & Satpathy, B. (2013). Corporate Social Responsibility and the Bhagavad Gita. Sudhakar, G.P. (2014). Project Management and the Bhagavad Gita. Mishra, R.C., & Padalia, A. (2021). Psychological Investigations and the Bhagavad Gita. Indian Council of Social Science Research. Dalal, A.K., & Misra, G. (2002). Social Psychology and the Bhagavad Gita. Kumar, K.V.A., & B, J.P. (2016). Sattva, Rajas & Tamas Factors in Depression. International Journal of Indian Psychology. Sharma, M.P., et al. (2012). Sattva, Rajas and Tamas Factors and Quality of Life. Psychological Studies. Wolf, D.B. (1999). A Psychometric Analysis of the Three Gunas. Psychological Reports. Singh, L. (2016). The Relationship Between the Triguna and Five Factor Model of Personality. ResearchGate. Filliozat, J. (1991). Religion, Philosophy, Yoga: A Selection of Articles. McArthur, T.B. (1986). Yoga and the Bhagavad-Gita: An Introduction to the Philosophy of Yoga. Silvestre, R. (2017). A Estrutura do Yoga na Bhagavad-Gita. Numen. Duffy, L. (2019). Action and Inaction in the Bhagavad Gita. Cultura. Forstater, M. (2002). The Spiritual Teachings of Yoga. Srinivasan, V. (2003). Review of Transcreation of the Bhagavad Gita. Philosophy East and West. Patanjali. (1988). Yoga Sutras of Patanjali: Vyasa Commentary.