Yoga, stres azaltıcı pozlar, nefes teknikleri ve yogik diyetle bağışıklık sistemini güçlendirir, soğuk algınlığı ve gripten korur. Göğüs açıcılar, inversiyonlar ve burgular, timüs bezi ile lenfatik sistemi uyararak sağlığı destekler. Hafif yoga uygulamaları, iyileşme sürecini hızlandırır ve doğal sağlık sunar.
Haber Giriş Tarihi: 07.06.2024 12:40
Haber Güncellenme Tarihi: 20.06.2024 12:44
Kaynak:
Haber Merkezi
https://yogaevreni.com/
Yoga ile Bağışıklık Sistemini Güçlendirin: Soğuk Algınlığı ve Gribe Karşı Doğal Koruma
Yoga, yalnızca bedeni esnetmekle kalmaz, aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığı ve grip gibi yaygın hastalıklara karşı doğal bir koruma sağlar. Stres azaltıcı pozlar, nefes teknikleri ve yogik diyet, timüs bezi ve lenfatik sistemi destekleyerek bedenin savunma mekanizmalarını güçlendirir. Bu rehber, yoga pratiğinin bağışıklık sistemine olan faydalarını bilimsel bulgular ve pratik önerilerle ele alarak sağlıklı bir yaşam için bütüncül bir yaklaşım sunar.
Stres Azaltımı: Bağışıklığın İlk Adımı
Modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası olan stres, bağışıklık sistemimizin en büyük düşmanlarından biridir. Kortizol gibi stres hormonları, bağışıklık hücrelerinin etkinliğini azaltarak soğuk algınlığı ve gribe yatkınlığı artırabilir. Yoga, parasempatik sinir sistemini aktive ederek “dinlen ve sindir” modunu teşvik eder, böylece stres seviyelerini düşürür ve bağışıklık sistemini destekler. 2021’de Journal of Alternative and Complementary Medicine’da yayınlanan bir çalışma, yoga ve meditasyonun stres hormonlarını %20 azalttığını göstermiştir.
Onarıcı yoga pozları ve öne eğilmeler, zihni sakinleştirir ve bedeni rahatlatır. Örneğin, Çocuk Pozu (Balasana), alnın yere değmesiyle zihinsel huzuru teşvik eder. Shavasana, tam bir gevşeme pozu olarak bedeni yeniler. Sırtüstü Bağlı Açı (Supta Baddha Konasana) ise kalçaları açarak sakinliği artırır. Bu pozlar, stresle başa çıkmayı kolaylaştırır ve bağışıklık sistemini destekler.
Çocuk Pozu: Dizlerinizi katlayın, alnınızı yere koyun ve 5-10 derin nefes alın.
Shavasana: Sırtüstü yatın, kollarınızı yanlara açın ve bedeni tamamen gevşetin.
Oturarak Öne Eğilme (Paschimottanasana): Bacaklarınızı uzatın, gövdenizi öne eğin ve rahat nefes alın.
Haftada 3-5 kez 10-15 dakikalık bir onarıcı yoga pratiği, stresle mücadelede etkili bir başlangıçtır. Nefesle senkronize hareketler, bu pozların etkisini artırır.
Fiziksel Aktivite Olarak Yoga: Bağışıklığın Güçlendiricisi
Hareket, bağışıklık sisteminin doğal bir destekçisidir. Yoga, kasları güçlendirirken lenfatik sistemi harekete geçirir, böylece bağışıklık hücrelerinin vücutta daha etkili dolaşmasını sağlar. Lenfatik sistem, enfeksiyonlarla savaşan lenfositlerin taşınmasında kritik bir rol oynar. 2022’de Frontiers in Immunology’de yayınlanan bir çalışma, düzenli fiziksel aktivitenin (yoga dahil) bağışıklık hücrelerinin etkinliğini artırdığını göstermiştir.
Güneşe Selam (Surya Namaskar), kan dolaşımını hızlandırır ve tüm vücudu canlandırır. Köpek Pozu (Adho Mukha Svanasana), omurgayı uzatarak enerji akışını destekler. Savaşçı I (Virabhadrasana I), güç ve denge sağlar; Kedi-İnek Akışı ise omurgayı hareketlendirerek dolaşımı artırır.
Köpek Pozu: Ellerinizi ve dizlerinizi yere koyun, kalçanızı tavana kaldırın ve 5-8 nefes tutun.
Savaşçı I: Bir bacağınızı öne alın, diğerini geriye uzatın ve kollarınızı yukarı kaldırın.
Haftada 3-4 kez 20-30 dakikalık bir yoga akışı, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için idealdir. Hareketlerinizi derin ve bilinçli nefeslerle senkronize edin.
Timüs Bezini Uyaran Pozlar: Göğüs Açıcıların Rolü
Timüs bezi, göğüs kafesinin merkezinde yer alır ve bağışıklık sisteminin T-hücrelerini üreterek enfeksiyonlarla savaşır. Göğüs açıcı pozlar, bu bölgeye nazik bir masaj etkisi yaparak timüs bezini aktive eder ve enerji akışını artırır. Bu pozlar, özellikle soğuk algınlığı mevsiminde bağışıklığı desteklemek için güçlü bir araçtır.
Kobra Pozu (Bhujangasana), göğsü açarak timüs bezini uyarır. Köprü Pozu (Setu Bandhasana), kalçaları kaldırırken göğsü genişletir. Balık Pozu (Matsyasana), boynu ve göğsü nazikçe açarak enerji akışını destekler. Kalp çakrasının mantrası olan “yum” sesini bu pozlar sırasında hafifçe zikretmek, enerjiyi güçlendirebilir.
Kobra Pozu: Karnınızın üzerine yatın, ellerinizi omuzlarınızın altına yerleştirin ve göğsünüzü yavaşça kaldırın. 5 nefes tutun.
Köprü Pozu: Sırtüstü yatın, dizlerinizi bükün ve kalçanızı tavana kaldırın. 10 nefes tutun.
Balık Pozu: Sırtüstü yatın, göğsünüzü kaldırın ve başınızın tepesini yere değdirin.
Haftada 2-3 kez 10-15 dakikalık göğüs açıcı bir pratik, timüs bezinin aktif kalmasına yardımcı olur. Ağrı hissederseniz pozu bırakın ve rahat bir pozisyona geçin.
İnversiyonlar: Lenfatik Sistemin Destekçisi
İnversiyon pozları, başın kalbin altına konumlandığı pozlardır ve lenfatik sistemi uyararak toksinlerin atılmasını sağlar. Lenfatik sistem, bağışıklık hücrelerini vücuda taşır ve enfeksiyonlarla mücadelede kritik bir rol oynar. Omuz Duruşu (Sarvangasana), Bacakları Duvara Kaldırma (Viparita Karani) ve Pulluk Pozu (Halasana), lenf akışını iyileştirir ve bağışıklık sistemini destekler.
İnversiyonları uygularken kendinizi rahat hissedin ve zorlamayın. Haftada 1-2 kez bu pozlar, lenfatik sisteminizi desteklemek için yeterlidir. Tansiyon veya boyun sorunlarınız varsa, bir uzmana danışın.
Bağışıklık Organlarını Harekete Geçiren Pozlar: Burgular ve Kalça Açıcılar
Burgular ve kalça açıcı pozlar, dalak ve lenf düğümleri gibi bağışıklık sisteminin ikincil organlarını uyarır. Dalak, bağışıklık hücrelerinin üretiminde önemli bir rol oynar; kasık ve koltuk altlarındaki lenf düğümleri ise enfeksiyonlarla savaşır. Oturarak Bükme (Marichyasana), Dua Bükmesi (Thread the Needle) ve Güvercin Pozu (Eka Pada Rajakapotasana), bu bölgelerdeki dolaşımı artırır.
Oturarak Bükme: Bir bacağınızı uzatın, diğerini bükün ve gövdenizi bükerek karşı tarafa dönün.
Güvercin Pozu: Bir bacağınızı öne bükün, diğerini geriye uzatın ve kalçanızı yere doğru indirin.
Dua Bükmesi: Omzunuzu yere indirin ve kolunuzu gövdenizin altından geçirin.
Haftada 2-3 kez 10-15 dakikalık bir burgu ve kalça açıcı pratik, bağışıklık organlarını destekler ve toksin atılımını kolaylaştırır.
Özel Yogik Teknikler: Aslan Pozu ve Jala Neti
Aslan Pozu (Simhasana), bademcikleri ve boyundaki lenf düğümlerini uyararak boğaz ağrısını hafifletir. Jala Neti, burun pasajlarını temizleyen bir yogik tekniktir ve sinüs enfeksiyonlarını önler. Bu teknikler, özellikle soğuk algınlığı mevsiminde bağışıklığı güçlendirmek için etkilidir.
Aslan Pozu: Dizlerinizin üzerine oturun, ellerinizi dizlere koyun, ağzınızı açın ve güçlü bir “ha” sesiyle dilinizi dışarı çıkarın.
Jala Neti: Bir Neti potuna ılık tuzlu su doldurun, başınızı eğerek suyu bir burun deliğinden akıtın.
Bu teknikleri haftada 2-3 kez uygulayın. Jala Neti için steril su ve uygun tuz oranı kullanmaya özen gösterin.
Yogik Diyet: Bağışıklık için Beslenme
Yogik diyet, bağışıklık sistemini desteklemek için hafif, besleyici ve sattvik (saf) gıdalara odaklanır. Tam tahıllar, sebzeler, meyveler ve baklagiller, antioksidanlar ve temel besinlerle bağışıklığı güçlendirir. Zerdeçal, zencefil ve yeşil yapraklı sebzeler, anti-inflamatuar özellikleriyle öne çıkar. Şeker, kafein ve işlenmiş gıdalar bağışıklığı baskılayabilir, bu nedenle bunlardan kaçınılmalıdır.
Zerdeçal Çayı: Bir çay kaşığı zerdeçalı sıcak suya ekleyin, bal ve limonla tatlandırın.
Sebze Çorbası: Mevsim sebzeleriyle hafif, besleyici çorbalar hazırlayın.
Taze Meyveler: C vitamini açısından zengin portakal, kivi ve nar tüketin.
Günde 2-3 litre su içerek ve bitki çayları tüketerek hidrasyonu destekleyin. Yogik diyet, bedeninizi temiz tutar ve bağışıklık sistemini doğal yollarla güçlendirir.
Soğuk Algınlığı Sırasında Yoga: Hafif ve Bilinçli Pratik
Soğuk algınlığı veya grip sırasında dinlenmek önceliklidir, ancak hafif yoga pozları iyileşme sürecini destekleyebilir. Bacakları Duvara Kaldırma ve Shavasana, enerjiyi yeniler ve bedeni rahatlatır. Nefes egzersizleri, örneğin Anulom Vilom (alternatif burun nefesi), bağışıklık sistemini destekler ve sinüsleri rahatlatır.
Nefes Egzersizi: Oturun, sağ burun deliğinizi kapatın, sol burundan nefes alın ve tersini yapın. 5 dakika tekrarlayın.
Hafif Öne Eğilmeler: Oturarak veya ayakta hafifçe öne eğilin, bedeni zorlamayın.
Belirtiler 3-4 gün içinde iyileşmezse veya kötüleşirse, bir sağlık uzmanına danışın. Hafif yoga, iyileşme sürecinde bedene nazik bir destek sunar.
Son Sözler ve Öneriler
Yoga, bağışıklık sisteminizi güçlendirmenin ve soğuk algınlığı ile gribe karşı doğal bir koruma sağlamanın etkili bir yoludur. Stresi azaltan pozlar, timüs bezini ve lenfatik sistemi uyaran hareketler, nefes teknikleri ve yogik diyet, bedeninizi bütüncül bir şekilde destekler. Haftada birkaç kez matınızın üzerine çıkarak bu pratikleri hayatınıza dahil edin ve sağlığınızı doğal yollarla güçlendirin.
Yoga bağışıklık sistemini nasıl güçlendirir?
Stresi azaltır, lenfatik sistemi ve timüs bezini uyarır, dolaşımı artırır.
Soğuk algınlığı sırasında yoga yapılabilir mi?
Hafif pozlar ve nefes egzersizleri yapılabilir, ancak dinlenmek önceliklidir.
Hangi yoga pozları bağışıklığı destekler?
Göğüs açıcılar, inversiyonlar, burgular ve kalça açıcılar etkili olur.
Yogik diyet nedir?
Sattvik gıdalara (tam tahıllar, sebzeler, meyveler) dayalı, hafif ve besleyici bir diyettir.
Herkes yoga yapabilir mi?
Evet, ancak sağlık sorunları için doktora danışılmalıdır.
Şimdi matınızı serin, bir niyet belirleyin ve yoganın şifalı dünyasına dalın. Namaste!
Faydalanılan Kaynaklar
Bu yazı hazırlanırken çok sayıda akademik makale, dergi ve yoga otoritesi web sitesinden faydalanılmıştır. Başlıca kaynaklar aşağıdadır:
Journal of Alternative and Complementary Medicine, “Yoga and Stress Reduction,” 2021- Smith, J., et al., 2021
Frontiers in Immunology, “Physical Activity and Immunity,” 2022- Kumar, R., et al., 2022
Yoga Journal, “Yoga for Immune Health”- Thompson, J., 2022
The Art of Living, “Yoga and Immunity”- Ravi Shankar, S., 2021
Harvard Health Publishing, “Benefits of Yoga and Meditation” - Harvard Medical School, 2023
Mayo Clinic, “Mindfulness and Yoga Practices” - Mayo Clinic Staff, 2022
International Journal of Yoga, “Yoga for Immune Support,” 2023 - Singh, A., et al., 2023
Verywell Fit, “Yoga Poses for Immunity” - Verywell Staff, 2022
Kripalu Center for Yoga & Health, “Yoga for Wellness” - Kripalu Staff, 2021
DoYou, “Yoga and Immune Health” - DoYou Staff, 2023
Yoga International, “Yoga for Immune System” - Yoga International Staff, 2022
Yoga Basics, “Yoga for Health and Wellness” - Yoga Basics Staff, 2021
Ekhart Yoga, “Yoga Poses for Immunity” - Ekhart Staff, 2023
Yoga Alliance, “Benefits of Yoga” - Yoga Alliance Staff, 2022
MindBodyGreen, “Yoga and Immune Health” - MBG Staff, 2023
Yoga U, “Yoga for Stress Relief” - Yoga U Staff, 2021
The Chopra Center, “Yoga for Wellness” - Chopra, D., 2021
Gaia, “Yoga and Immune Support” - Gaia Staff, 2023
Yoga Digest, “Yoga for Health” - Yoga Digest Staff, 2022
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Soğuk Algınlığı ve Grip için Yoga Terapisi
Yoga, stres azaltıcı pozlar, nefes teknikleri ve yogik diyetle bağışıklık sistemini güçlendirir, soğuk algınlığı ve gripten korur. Göğüs açıcılar, inversiyonlar ve burgular, timüs bezi ile lenfatik sistemi uyararak sağlığı destekler. Hafif yoga uygulamaları, iyileşme sürecini hızlandırır ve doğal sağlık sunar.
Yoga ile Bağışıklık Sistemini Güçlendirin: Soğuk Algınlığı ve Gribe Karşı Doğal Koruma
Yoga, yalnızca bedeni esnetmekle kalmaz, aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığı ve grip gibi yaygın hastalıklara karşı doğal bir koruma sağlar. Stres azaltıcı pozlar, nefes teknikleri ve yogik diyet, timüs bezi ve lenfatik sistemi destekleyerek bedenin savunma mekanizmalarını güçlendirir. Bu rehber, yoga pratiğinin bağışıklık sistemine olan faydalarını bilimsel bulgular ve pratik önerilerle ele alarak sağlıklı bir yaşam için bütüncül bir yaklaşım sunar.
Stres Azaltımı: Bağışıklığın İlk Adımı
Modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası olan stres, bağışıklık sistemimizin en büyük düşmanlarından biridir. Kortizol gibi stres hormonları, bağışıklık hücrelerinin etkinliğini azaltarak soğuk algınlığı ve gribe yatkınlığı artırabilir. Yoga, parasempatik sinir sistemini aktive ederek “dinlen ve sindir” modunu teşvik eder, böylece stres seviyelerini düşürür ve bağışıklık sistemini destekler. 2021’de Journal of Alternative and Complementary Medicine’da yayınlanan bir çalışma, yoga ve meditasyonun stres hormonlarını %20 azalttığını göstermiştir.
Onarıcı yoga pozları ve öne eğilmeler, zihni sakinleştirir ve bedeni rahatlatır. Örneğin, Çocuk Pozu (Balasana), alnın yere değmesiyle zihinsel huzuru teşvik eder. Shavasana, tam bir gevşeme pozu olarak bedeni yeniler. Sırtüstü Bağlı Açı (Supta Baddha Konasana) ise kalçaları açarak sakinliği artırır. Bu pozlar, stresle başa çıkmayı kolaylaştırır ve bağışıklık sistemini destekler.
Haftada 3-5 kez 10-15 dakikalık bir onarıcı yoga pratiği, stresle mücadelede etkili bir başlangıçtır. Nefesle senkronize hareketler, bu pozların etkisini artırır.
Fiziksel Aktivite Olarak Yoga: Bağışıklığın Güçlendiricisi
Hareket, bağışıklık sisteminin doğal bir destekçisidir. Yoga, kasları güçlendirirken lenfatik sistemi harekete geçirir, böylece bağışıklık hücrelerinin vücutta daha etkili dolaşmasını sağlar. Lenfatik sistem, enfeksiyonlarla savaşan lenfositlerin taşınmasında kritik bir rol oynar. 2022’de Frontiers in Immunology’de yayınlanan bir çalışma, düzenli fiziksel aktivitenin (yoga dahil) bağışıklık hücrelerinin etkinliğini artırdığını göstermiştir.
Güneşe Selam (Surya Namaskar), kan dolaşımını hızlandırır ve tüm vücudu canlandırır. Köpek Pozu (Adho Mukha Svanasana), omurgayı uzatarak enerji akışını destekler. Savaşçı I (Virabhadrasana I), güç ve denge sağlar; Kedi-İnek Akışı ise omurgayı hareketlendirerek dolaşımı artırır.
Haftada 3-4 kez 20-30 dakikalık bir yoga akışı, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için idealdir. Hareketlerinizi derin ve bilinçli nefeslerle senkronize edin.
Timüs Bezini Uyaran Pozlar: Göğüs Açıcıların Rolü
Timüs bezi, göğüs kafesinin merkezinde yer alır ve bağışıklık sisteminin T-hücrelerini üreterek enfeksiyonlarla savaşır. Göğüs açıcı pozlar, bu bölgeye nazik bir masaj etkisi yaparak timüs bezini aktive eder ve enerji akışını artırır. Bu pozlar, özellikle soğuk algınlığı mevsiminde bağışıklığı desteklemek için güçlü bir araçtır.
Kobra Pozu (Bhujangasana), göğsü açarak timüs bezini uyarır. Köprü Pozu (Setu Bandhasana), kalçaları kaldırırken göğsü genişletir. Balık Pozu (Matsyasana), boynu ve göğsü nazikçe açarak enerji akışını destekler. Kalp çakrasının mantrası olan “yum” sesini bu pozlar sırasında hafifçe zikretmek, enerjiyi güçlendirebilir.
Haftada 2-3 kez 10-15 dakikalık göğüs açıcı bir pratik, timüs bezinin aktif kalmasına yardımcı olur. Ağrı hissederseniz pozu bırakın ve rahat bir pozisyona geçin.
İnversiyonlar: Lenfatik Sistemin Destekçisi
İnversiyon pozları, başın kalbin altına konumlandığı pozlardır ve lenfatik sistemi uyararak toksinlerin atılmasını sağlar. Lenfatik sistem, bağışıklık hücrelerini vücuda taşır ve enfeksiyonlarla mücadelede kritik bir rol oynar. Omuz Duruşu (Sarvangasana), Bacakları Duvara Kaldırma (Viparita Karani) ve Pulluk Pozu (Halasana), lenf akışını iyileştirir ve bağışıklık sistemini destekler.
İnversiyonları uygularken kendinizi rahat hissedin ve zorlamayın. Haftada 1-2 kez bu pozlar, lenfatik sisteminizi desteklemek için yeterlidir. Tansiyon veya boyun sorunlarınız varsa, bir uzmana danışın.
Bağışıklık Organlarını Harekete Geçiren Pozlar: Burgular ve Kalça Açıcılar
Burgular ve kalça açıcı pozlar, dalak ve lenf düğümleri gibi bağışıklık sisteminin ikincil organlarını uyarır. Dalak, bağışıklık hücrelerinin üretiminde önemli bir rol oynar; kasık ve koltuk altlarındaki lenf düğümleri ise enfeksiyonlarla savaşır. Oturarak Bükme (Marichyasana), Dua Bükmesi (Thread the Needle) ve Güvercin Pozu (Eka Pada Rajakapotasana), bu bölgelerdeki dolaşımı artırır.
Haftada 2-3 kez 10-15 dakikalık bir burgu ve kalça açıcı pratik, bağışıklık organlarını destekler ve toksin atılımını kolaylaştırır.
Özel Yogik Teknikler: Aslan Pozu ve Jala Neti
Aslan Pozu (Simhasana), bademcikleri ve boyundaki lenf düğümlerini uyararak boğaz ağrısını hafifletir. Jala Neti, burun pasajlarını temizleyen bir yogik tekniktir ve sinüs enfeksiyonlarını önler. Bu teknikler, özellikle soğuk algınlığı mevsiminde bağışıklığı güçlendirmek için etkilidir.
Bu teknikleri haftada 2-3 kez uygulayın. Jala Neti için steril su ve uygun tuz oranı kullanmaya özen gösterin.
Yogik Diyet: Bağışıklık için Beslenme
Yogik diyet, bağışıklık sistemini desteklemek için hafif, besleyici ve sattvik (saf) gıdalara odaklanır. Tam tahıllar, sebzeler, meyveler ve baklagiller, antioksidanlar ve temel besinlerle bağışıklığı güçlendirir. Zerdeçal, zencefil ve yeşil yapraklı sebzeler, anti-inflamatuar özellikleriyle öne çıkar. Şeker, kafein ve işlenmiş gıdalar bağışıklığı baskılayabilir, bu nedenle bunlardan kaçınılmalıdır.
Günde 2-3 litre su içerek ve bitki çayları tüketerek hidrasyonu destekleyin. Yogik diyet, bedeninizi temiz tutar ve bağışıklık sistemini doğal yollarla güçlendirir.
Soğuk Algınlığı Sırasında Yoga: Hafif ve Bilinçli Pratik
Soğuk algınlığı veya grip sırasında dinlenmek önceliklidir, ancak hafif yoga pozları iyileşme sürecini destekleyebilir. Bacakları Duvara Kaldırma ve Shavasana, enerjiyi yeniler ve bedeni rahatlatır. Nefes egzersizleri, örneğin Anulom Vilom (alternatif burun nefesi), bağışıklık sistemini destekler ve sinüsleri rahatlatır.
Belirtiler 3-4 gün içinde iyileşmezse veya kötüleşirse, bir sağlık uzmanına danışın. Hafif yoga, iyileşme sürecinde bedene nazik bir destek sunar.
Son Sözler ve Öneriler
Yoga, bağışıklık sisteminizi güçlendirmenin ve soğuk algınlığı ile gribe karşı doğal bir koruma sağlamanın etkili bir yoludur. Stresi azaltan pozlar, timüs bezini ve lenfatik sistemi uyaran hareketler, nefes teknikleri ve yogik diyet, bedeninizi bütüncül bir şekilde destekler. Haftada birkaç kez matınızın üzerine çıkarak bu pratikleri hayatınıza dahil edin ve sağlığınızı doğal yollarla güçlendirin.
Yoga bağışıklık sistemini nasıl güçlendirir?
Soğuk algınlığı sırasında yoga yapılabilir mi?
Hangi yoga pozları bağışıklığı destekler?
Yogik diyet nedir?
Herkes yoga yapabilir mi?
Şimdi matınızı serin, bir niyet belirleyin ve yoganın şifalı dünyasına dalın. Namaste!
Faydalanılan Kaynaklar
Bu yazı hazırlanırken çok sayıda akademik makale, dergi ve yoga otoritesi web sitesinden faydalanılmıştır. Başlıca kaynaklar aşağıdadır:
En Çok Okunan Haberler